ผลิตภัณฑ์จากฟางข้าวสาลีมาจากไหน และปลอดภัยจริงหรือ?

ในโลกที่อุดมไปด้วยพลาสติกสังเคราะห์ หลายสิบปีผ่านไปที่มนุษย์เพิ่งจะตระหนักถึงผลกระทบจากการใช้พลาสติกว่าสามารถทำอันตรายได้ทั้งต่อมนุษย์ และต่อสิ่งแวดล้อม เราได้เห็นความเสียหายรุนแรงเหล่านี้ตามสื่อนับครั้งไม่ถ้วน จนหลายกลุ่มเริ่มออกมาตั้งคำถาม และคิดค้นหาสินค้าทดแทนที่จะทำให้เราลดการใช้พลาสติก แต่สิ่งทดแทนนั้นต้องยังคงประสิทธิภาพการใช้งานเทียบเท่ากับพลาสติกแบบเดิม ๆ ซึ่งสิ่งที่ถูกคิดค้นมาได้อย่างหนึ่งก็คือ พลาสติกจากฟางข้าวสาลี

เราคงเคยได้ยินเรื่องผลิตภัณฑ์ที่ผลิตจากฟางข้าวสาลีมาสักระยะหนึ่งแล้ว อาจจะเคยเห็นในรูปของ กระบอกน้ำ ปิ่นโต หรือ ช้อน ซ้อม จนกลายเป็นของที่ดูไม่ใช่สิ่งใหม่อะไร แต่หลายคนก็อาจจะมีคำถามว่า พลาสติกที่ทำจากฟางข้าวสาลีนี้มีกระบวนการผลิตอย่างไร และปลอดภัยจริงหรือไม่ วันนี้เราจะมาเฉลยให้ฟังกัน

พลาสติกที่มาจากธรรมชาติมีหลายชนิด แต่ล้วนมีหลักการในการผลิตที่ค่อนข้างใกล้เคียงกัน วันนี้เราจึงจะอธิบายเฉพาะพลาสติกที่มาจากฟางข้าวสาลีเท่านั้น (Wheat Straw) ส่วนที่นำมาผลิตเป็นเม็ดพลาสติก คือ ส่วนของฟางข้าวสาลี ที่โดยปกติเมื่อมีการเก็บเกี่ยวแล้วส่วนนี้จะไม่มีประโยชน์และต้องถูกกำจัดทิ้งไป ซึ่งการกำจัดที่ง่ายที่สุดคือการเผาทิ้ง นั่นยิ่งทำให้เกิดสารพิษในธรรมชาติมากขึ้นอีก จึงมีคนพยายามค้นหาประโยชน์จากฟางข้าวสาลีจนพบว่าโครงสร้างของฟางข้าวเหล่านี้มีลักษณะที่คล้ายกับพลาสติก โดยลำต้นของฟางข้าวสาลีจะมีสารตัวหนึ่งชื่อ ลิกนิน ที่ทำหน้าที่ให้ลำต้นแข็งแรงตั้งตรงได้ ซึ่งเมื่อนำลิกนินมาเข้ากระบวนการแยกองค์ประกอบ และเอาไปผสมกับน้ำตาล จะทำให้เกิดเป็นพลาสติกชีวภาพได้ (Biodegradable)

หรือยังมีวิธีที่ง่ายกว่านั้นคือการทำฟางข้าวสาลีให้เป็นเยื่อกระดาษด้วยการผสมกับสารเคมีชนิดหนึ่ง แล้วเอาเยื่อนั้นมาอัดทับๆ กันจนเป็นรูปทรงแข็งแรง ซึ่งวิธีการนี้สามารถใช้ได้กับพืชชนิดอื่น ๆ ที่มีเส้นใยได้เช่นเดียวกัน

ข้อดีต่อโลกของเราเริ่มตั้งแต่กระบวนการผลิตที่อาศัยขั้นตอนที่น้อยกว่าพลาสติกจริง ๆ ใช้พลังงานที่น้อยกว่า และรวมถึงการปล่อยของเสียจากการผลิตที่น้อยกว่าหลายเท่า เพราะตัวฟางข้าวสาลีเองมีเส้นใยในการยึดเกาะตัวอยู่แล้ว ไม่เหมือนพลาสติกที่ต้องมาเข้ากระบวนการทางเคมีให้โครงสร้างพลาสติกจับตัวกันและด้วยความที่พลาสติกจากฟางข้าวสาลีทำมาจากธรรมชาติ 100% จึงทำให้กระบวนการย่อยสลายเกิดขึ้นได้รวดเร็วมาก โดยมีการทดลองให้เกิดการย่อยสลายในสถานการณ์ทางธรรมชาติวัดได้ว่าพลาสติกฟางข้าวสาลีสามารถย่อยสลายได้เองภายในเวลา 3-6 เดือน และถ้าเข้ากระบวนการย่อยสลายที่ตั้งใจทำขึ้นอาจจะลดเวลาย่อยสลายได้เร็วสุดเพียงแค่ 1 เดือนเท่านั้น

ในส่วนความปลอดภัยของผู้ใช้ เนื่องจากพลาสติกชนิดนี้ทำจากธรรมชาติ 100% ทำให้ไม่มีสารเคมีที่อาจก่อให้เกิดมะเร็งเหมือนพลาสติกชนิดอื่น ๆ นอกจากนั้นกระบวนการในการผลิตยังย่อยสลายกลูเต็นให้เรียบร้อย ทำให้มั่นใจได้ว่าจะไม่เกิดอาการแพ้สำหรับผู้ใช้ที่ไม่ถูกกับกลูเต็น และพลาสติกชนิดนี้ยังสามารถทนความร้อนได้มากกว่า 100 องศาเซลเซียส นั่นคือเราสามารถบรรจุของร้อน และนำพลาสติกเข้าไมโครเวฟได้โดยไม่ต้องกังวลว่าจะมีสารปนเปื้อนเลย ด้วยประโยชน์เหล่านี้จึงทำให้พลาสติกจากฟางข้าวสาลีกลายมาเป็นวัตถุดิบกระแสหลักที่ถูกนำไปใช้ทำพาชนะสำหรับรับประทานอาหาร หรือแม้กระทั่งของเล่นเด็กโดยไม่ต้องกังวลเรื่องความปลอดภัยใด ๆ ต่อผู้ใช้งาน เพราะนอกจากปลอดภัยต่อโลกแล้วก็ยังปลอดภัยต่อคนที่คุณรักอีกด้วย